Schoonhoven, 18 oktober 2012
Uitnodiging
Maandag 29 oktober 2012 organiseert de Historische Vereniging Schoonhoven de derde lezing in de serie over de militaire geschiedenis van Schoonhoven. Deze keer gaat het over de periode van 1815 tot 2000. Spreker is de deskundige op dit gebied, Ad de Vaal. De titel:
“Van Vesting tot Bol, 1815-2000”
Met de stichting van het Koninkrijk der Nederlanden kwam er ook een ‘koninklijk leger’. Centraal geleid en gebaseerd op dienstplicht. De militaire technologie en de nieuwe ‘gecentraliseerde’ politieke orde maakte vestingsteden ongewenst en overbodig. Het aanzien van Schoonhoven veranderde
definitief. De stad, eeuwenlang verscholen achter wallen en poorten, werd een open stad. Alleen de Lekzijde lag, en ligt, vanwege de waterkerende functie nog altijd achter een wal en een poort en geeft daarmee nog een impressie van het aanzicht van de hele stad van toen.
Met het verdwijnen van de vestingstad en de soldaten van het ‘Staatse leger’ verdween ook de economische impuls die hier van uitging. Reden voor een aantal Schoonhovenaren om midden 19e
eeuw te ijveren voor hun terugkeer. Dat lukte; nu in de vorm van de Artillerie Instructie Compagnie in ‘de kazerne’ aan de Oude Haven welke in 1862 werd gebouwd. Er volgden nadien nog meer gebouwen, waaronder die op het huidige Bastion. De mobilisatie van 1939 bracht duizend man in de stad en driehonderd paarden. Na de bevrijding, in de late jaren ’40, begin ’50, kwam het ‘depot
nazending’ in Schoonhoven hetgeen vandaag niet bij iedereen leuke herinneringen oproept. Het Regiment van Heutz kreeg in 1950 vorm en nam zijn intrek in Schoonhoven. Voor veel oudere Schoonhovenaren roept dit nog altijd het beeld op van muziek en parades; een beeld dat in 1966 verdween.
Ons lidmaatschap van de NATO bracht begin jaren ’70 ‘de Bol’ aan de Opweg en nieuwe militairen. Het was een radiocommunicatiecentrum als onderdeel van een Nato-netwerk rondom het Oostblok. Twee jaar geleden werd de Bol gesloopt nadat zijn laatste militairen Schoonhoven hadden verlaten. Nu
verrijst er imposante nieuwbouw met het mooiste uitzicht van Schoonhoven over het Hofland, de Vlist en de stad. Weer is het verdwijnen van een militaire functie debet aan het ontstaan van een ander aanzien van een stuk van de stad.
Stadgenoot Ad de Vaal, voormalig hoofdofficier van de artillerie, zal ons op 29 oktober boeiend informeren over ook deze belangrijke militaire episode van de stad. De Vaal bestudeert de militaire geschiedenis van Schoonhoven. Sinds zijn pensionering publiceert hij daar regelmatig over, zoals onlangs nog in een aantal afleveringen van Het Leven in Schoonhoven.
Leden zowel als niet-leden van de Historische Vereniging Schoonhoven zijn maandag 29 oktober 2012 van harte welkom om 20.00 uur in Het Bastion, Bastion 5 te Schoonhoven. De zaal is open vanaf 19.30 uur. De toegang voor leden en ‘partner-leden’ is gratis. Niet-leden betalen voor de lezing 4 euro.
