In 1974 werd door Jaap van der Ende de Historische Vereniging Schoonhoven (HVS) opgericht met als doel ‘het wekken en onderhouden van belangstelling voor de geschiedenis van Schoonhoven en het historisch schoon van de stad en haar omgeving’. De woorden zijn in de loop van de tijd veranderd maar de intentie is nog steeds hetzelfde.
De leden van de HVS vinden Schoonhoven een mooi stadje dat redelijk gaaf bewaard is gebleven en de HVS wil bevorderen dat ook toekomstige generaties graag in Schoonhoven zijn om te wonen, werken en recreëren. Het bewust zijn van de cultuurhistorische omgeving versterkt het gevoel van identiteit en betrokkenheid. De HVS verzet zich daarom tegen aantasting van monumenten en monument-waardige of beeldbepalende panden en structuren, zonder Schoonhoven als een openlucht museum te willen conserveren.