Schoonhoven, 13 december 2005.

PERSBERICHT

Willem de Zwijgerschool. Slopen of vernieuwen?

Onder deze titel organiseerde de Historische Verenging Schoonhoven gisterenavond een succesvolle bijeenkomst. De lezing in restaurant Belvedere werd bijgewoond door bijna 90 belangstellenden, waaronder een achttal leden en oud-leden van de Gemeenteraad. De presentatie werd verzorgd door architekt Rokus Visser, kleinzoon van stadsarchitect Died Visser die de Willem de Zwijgerschool destijds in 1933 ontwierp en bouwde. Died Visser was in Schoonhoven in de periode 1925 tot 1950 toonaangevend voor de architectuur in Schoonhoven. Visser junior benadrukte in zijn lezing de relatie van het werk van zijn grootvader met de Amsterdamse School en de ontwerpgroep De Stijl, waarmee de betekenis van zijn grootvaders oeuvre de Zilverstad ver overstijgt. De slotconclusie van de avond was dan ook de unanieme mening van de aanwezigen om alles in het werk te stellen de kern van het gebouw van de Willem de Zwijgerschool aan de Oranjeplaats als beeldbepalend cultuurhistorisch monument te behouden voor de stad. De Historische Vereniging zal graag invulling geven aan dit duidelijk uitgesproken verlangen.

Een referendum in Schoonhoven, was één van de suggesties welke die avond gedaan werden voor die nadere invulling door de Historische Vereniging. Het voorstel werd gedaan omdat er een sterk gevoelen heerst dat de bevolking zich niet heeft kunnen uitspreken over de het gebied rond de Oranjeplaats. Er is immers geen publiek debat geweest ondanks dat één van de ontwerpen daar wel alle mogelijkheid toe heeft geboden. Het ontwerp waarbij de oude Willem de Zwijgerschool behouden zou blijven, is echter door de gemeente zonder veel uitleg terzijde geschoven. Dat werd nu door alle aanwezigen zeer betreurd.

Of de oude Willem de Zwijgerschool thans nog behouden kan worden, staat nog te bezien. Zoals één der aanwezigen samenvatte: de gemeente heeft het gebouw verkocht aan Provesta en daar valt dus niets meer aan te doen. Provesta is de enige die met de keuze van het nieuwe ontwerp voor de invulling van het gebied rond de Oranjeplaats nog kan zorgen voor behoud. Dat dit praktisch ook tot de echte mogelijkheden behoort bewees als gezegd, één van de drie kandidaat architectenbureaus die een ontwerp inzonden voor het gebied rond de Oranjeplaats. In het daarbij behouden gebouw projecteerde dit architectenbureau succesvol wooneenheden en kantoorunits.

Achtereenvolgens waren drie generaties Visser architect in Schoonhoven. Grootvader Died Visser (1899-1977) kwam na zijn bouwkundige opleiding in Dordrecht en PBNA in Amsterdam als stadsarchitect in Schoonhoven. In die hoedanigheid was hij verantwoordelijk voor ontwerp en bouw van openbare gebouwen. Voor andere ontwerpen vervulde hij als stadsarchitect als het ware de rol van de huidige welstandscommissie. Tevens adviseerde hij B&W bij bouwaanvragen. Vader Rokus Visser (1920-2002) heeft het huidige architectenbureau Visser gesticht en zijn zoon, eveneens Rokus genaamd (geb.1958), heeft het bureau internationale uitstraling gegeven met onder meer relaties in New York.

De drie opeenvolgende architekten Visser hebben hun bouwsporen nagelaten in Schoonhoven. Naast de oude Willem de Zwijgerschool (1933) zijn zij ook verantwoordelijk voor de bouw van onder meer de Jan Kortlandschool (1931) en diverse stadsvilla’s waaronder de bekende villa van notaris Teyink (1928), beter bekend als de vroegere woning van dokter Groothuis aan de Spoorsingel. De kleurige winkelpui aan de Haven 66 (1930) is eveneens van de hand van Died Visser en behoort onmiskenbaar tot “De Stijl” en is onlangs om die reden deskundig in oude glorie hersteld. Ook straatmeubilair zoals banken en richtingaanwijzers maakt deel uit van het oeuvre van Died Visser. Replica’s hiervan, geschonken door Architectenbureau Visser, zijn in de stad geplaatst aan de Haven, Lopikerhof en Opweg. Eén van de andere Visser-creaties in Schoonhoven is thans een rijksmonument.

Met deze succesvolle avond heeft het vernieuwde bestuur van de Historische Vereniging Schoonhoven met recht aandacht gevraagd voor monumenten van jongere datum. Wat nu al gesloopt wordt, kan immers later niet alsnog behouden worden. In grotere steden als Rotterdam wordt inmiddels reeds actief aandacht besteed aan behoud van jongere monumenten. Als geen ander weet men immers in Rotterdam: “eens gesloopt blijft gesloopt”. Dat geldt ook voor monumenten in Schoonhoven.

Nadere informatie:
Dick Mentink, voorzitter, 0182 – 382088
René Kappers, lezingen, 06 513 509 09