JAARVERSLAG HISTORISCHE VERENIGING SCHOONHOVEN 2013
Algemeen
Eind 2013 telde de Historische Vereniging Schoonhoven circa 425 leden. Daarmee stabiliseert het ledenaantal. Het aanhoudend forse aantal leden is een teken dat de bevolking van Schoonhoven zich zeer bewust is van de unieke (cultuur)historische omgeving waarin ze woont en dat het beleid van de HVS een groot deel van de Schoonhovenaren aanspreekt. Daarbij valt te constateren dat de bestuurders van de stad steeds vaker de HVS inschakelen bij de beleidsvoorbereiding en –vorming waarbij cultuur-historische zaken aan de orde zijn. Algemeen gesproken raakt de HVS steeds frequenter betrokken in uiteenlopende projecten van anderen. Hiermee kan de vereniging zich niet alleen sterk maken voor het behoud van de identiteit van onze bijzondere stad, maar ontstaan ook nieuwe inkomsten waarmee kan worden geïnvesteerd in de cultuurhistorie van Schoonhoven. Dat blijkt zowel uit de begroting van het afgelopen jaar als die voor 2014. Al die activiteiten verhogen echter wel de druk op de mensen die in de vereniging actief zijn. Meer mensen zijn nodig voor het handhaven, resp. verhogen van het huidige ambitieniveau van de HVS.
Lezingen voor de leden
In het afgelopen jaar vonden de volgende lezingen voor de leden plaats:
a. 28 januari 2013: René Kappers – “De Stadsherberg, Landmeter Sluijter en Google Earth”
b. 25 februari 2013: René Kappers – “150 jaar goud- en zilversmeden in Schoonhoven, 1862-2012: van Nijverheidsvereeniging tot St. Eloy”
c. 25 maart 2013: Diana de Wild – “Romeinen in Zuid-Holland”
d. 29 april 2013: Janjaap Luijt – “300 Jaar Vrede van Utrecht”
e. 27 mei 2013: Marc Laman – “Van Monumentenzorg naar Ruimtelijk Erfgoedbeleid”
f. 30 september 2013: Frits van Ooststroom – “Het Groene Hart in Schilderkunst. Schilders van licht, lucht en ruimte”
g. 28 oktober 2013: Jan Verhoeven & Marco van Leeuwen: “Dijkverzwaringen”
h. 25 november 2013: Corien Glaudemans – “Moord en Doodslag in laat-middeleeuws Holland”
i. 16 december 2013: Cock van Holten – “100 jaar sport, muziek en mensen in oude foto’s”
Bestuursactiviteiten
Het bestuur heeft in 2013 zes keer vergaderd (in januari, maart, mei, juli, september, november). Op 28 januari was er (i.v.m. statutenwijziging en de tussentijdse benoeming van twee nieuwe bestuursleden) een extra ledenvergadering. De reguliere algemene ledenvergadering vond plaats op 27 mei 2013, toen tevens werd besloten de jaarvergadering vanaf 2014 te houden in januari.
Het bestuur zag er het afgelopen jaar als volgt uit:
Voorzitter: Dick Mentink
Secretaris: Michiel van der Schaaf (interim voor een periode van één jaar)
Penningmeester: Frank Heldoorn
Leden: Odile Jaspar
René Kappers
Leen Ouweneel
In verband met zijn driejarige ambtstermijn was Rob Jung in 2013 als bestuurslid aftredend. Op zijn eigen verzoek was de heer Jung niet herkiesbaar. De algemene ledenvergadering besloot op 27 mei 2013 met algemene stemmen vanwege zijn bijzondere en langdurige verdiensten Rob Jung te benoemen tot erelid van de Historische Vereniging Schoonhoven.
Werkgroepen
a. Comité Open Monumentendag. Zoals gebruikelijk vond Open Monumentendag plaats op de tweede zaterdag van september, dit jaar met als thema ‘Macht & Pracht”. Door ziekte van degenen die de twee hoofdonderwerpen steeds verzorgden, kon in Schoonhoven dit jaar met een stads-wandeling langs ‘Macht & Pracht in Schoonhoven’ slechts een beperkt programma worden aangeboden. De organisatie van de Opening van de Open Monumentendag zal in 2014 weer normaal zijn beslag krijgen. De uitvoering van Open Monumentendag zelf op zaterdag 12 september zal door een nieuwe werkgroep-voorzitter moeten woorden verzorgd.
b. Werkgroep Zilverstad. De werkgroep, die getrokken wordt door bestuurslid René Kappers, heeft zich afgelopen jaren met veel succes ingezet om 21 zilverwerkplaatsen te laten aanwijzen tot gemeentelijk monument en is onder meer bezig met de genealogie van de zilversmeden van Van Geelen.
c. Werkgroep Monumenten & Ruimte. De belangrijkste activiteiten waren:
– Samen met de gemeente, Gilde St. Eloy, de Krimpener- KunstWaard en de AWS is de HVS betrokken bij de voorgenomen herinrichting van de Turfkelder. De HVS heeft zich hierbij sterk gemaakt voor de inrichting als cultuurhistorische ontmoetingsplek met ruimte voor (semi)permanente exposities. Naar verwachting zal deze herinrichting medio 2014 gereed zijn.
– De HVS is betrokken geweest bij het initiatief van de Rotary Schoonhoven om een muziektent te bouwen. De HVS ondersteunde dit initiatief, maar is geen voorstander van plaatsing in de Grote Gracht. Uitgangspunt voor onze opstelling naar de gemeente was het advies van de Raad voor Cultureel Erfgoed, dat in de loop van 2013 verscheen. Om ons standpunt te verwoorden, is bij de gemeente ingesproken (zie website).
– Naar de gemeente toe heeft de HVS zich ook sterk gemaakt voor de historische aspecten bij de verdere ontwikkeling van het AZS-terrein (de voormalige meubelfabriek). Verder werd ons advies gevraagd bij de aanwijzing van cultuurhistorische waardevolle graven op de algemene begraafplaats als gemeentelijk monument, het aanwijzen van 20 nieuwe gemeentelijke monumenten en het door de gemeente opstellen van een cultuurhistorische inventarisatie, die in 2014 onderdeel gaat uitmaken van de bestaande bestemmingsplannen. De twee laatstgenoemde activiteiten vloeien voort uit de medio 2012 vastgestelde Erfgoednota 2012-2017, waarover onze vereniging adviseerde (zoals de uitbreiding van het beschermd gemeentelijk stadsgezicht met de Groene Singel en haar buitengebied).
d. Werkgroep Schoonhovologie. Met veel succes is afgelopen jaar de cursus Schoonhovologie in de markt gezet: een opleiding van 12 lessen van ieder circa twee uur, gegeven door erkende Schoonhoven-kenners waarin de cultuurhistorie van onze bijzondere stad uitgebreid wordt belicht en in de juiste setting wordt gezet. De opleiding wordt afgesloten met een examen. Intussen zijn er drie cursussen afgerond: in december jl. werd de derde groep Schoonhovologen benoemd. Op 16 januari 2014 is de vierde leergang gestart, waarvoor opnieuw veel belangstelling is. De werkgroep bestaat uit: bestuurslid Leen Ouweneel, Ad de Vaal en Simon Veenman (Michiel van der Schaaf assisteert bij de communicatie).
e. Werkgroep Historisch groen. Het afgelopen jaar was de werkgroep onde rmeer betrokken bij het vellen van de historische bomen naast de Grote Kerk, de oude kastanjes aan de Oude Haven en het opknappen van het Springerpark. De werkgroep staat onder leiding van bestuurslid Odile Jaspar.
Projecten
De HVS is betrokken bij de volgende projecten of heeft deze zelf geïnitieerd:
a. Gemeentelijk Kunst- en Cultuurnetwerk. De HVS is vanaf de oprichting één van de actieve leden die zitting hebben in dit door de gemeente geïnitieerde netwerk, dat op zaterdag 29 juni jl. het cultuur-evenement ‘Schoonhoven opent haar deuren’ met groot succes neerzette.
b. Nieuwe website. Om de functie van HVS als platform beter zichtbaar te maken, is een inventarisatie gemaakt om de huidige website door te ontwikkelen tot cultuurhistorische portal voor Schoonhoven (waarin ook de verbinding wordt gelegd naar de Schatkist van de Krimpenerwaard, waarin het cultuurhistorisch aanbod van de Krimpenerwaard wordt ontsloten). Op basis van de intussen afgeronde voorbereidingen gaat de website in het eerste kwartaal van 2014 live.
c. Jan van Beaumont Prijs. In verband met het beperkte programma rond Open Monumentendag kon de Jan van Beaumont-penning dit jaar niet worden uitgereikt.
d. Doelenplein. Evenals een paar jaar terug (toen de HVS nauw betrokken was bij de herinrichting van het Doelenplein en zich met succes sterk maakte om rekening te houden met de voormalige Doelen van de schutterij) blijft de vereniging betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe plannen rond het centrale stadsplein.
e. Nieuwbouw Lopikerweg. De Krom. De HVS heeft input gegeven voor een historisch verantwoorde uitwerking van bouwplannen op de locatie waar eens een versterkt huis stond.
f. Koeneschans. O.a. vanwege de strategische geografische ligging is de HVS betrokken bij de recente aankoop van de Koeneschans (een verdedigingswerk aan de einde van de Franse Kade, in de gemeente Vlist).
g. Vestingkanonnen. Samen met een aantal actieve leden van de vereniging heeft de HVS input aan de gemeente geleverd voor de plaatsing van drie kanonnen op de vestingwallen van Schoonhoven.
h. Ten slotte, en niet het minst, werkt de HVS samen met het Streekarchief en de bibliotheek in het succesvolle Historisch OntmoetingsPunt (HOP), dat in de bibliotheek is gevestigd. Regelmatig zijn er het afgelopen jaar tentoonstellingen en bijeenkomsten georganiseerd. De HVS participeert zowel in de stuurgroep (voorzitter Dick Mentink) als in de werkgroep (bestuurslid Leen Ouweneel).
Schoonhoven, 28 januari 2014
Michiel van der Schaaf, secretaris
Dick Mentink, voorzitter