Uitnodiging
Maandag 26 november 2012 organiseert de Historische Vereniging Schoonhoven een lezing over archeologie in Schoonhoven. Spreker is Schoonhovenaar Ben Peltenburg, voorzitter van de Archeologische Werkgroep Schoonhoven
“Stadsmuren en poorten van Schoonhoven: 30 jaar onderzoek”
In 1300 gaf graaf Jan II de poorters van Schoonhoven toestemming om de stad te versterken. In korte tijd bouwden de Schoonhovenaren een muur om de stad. Deze middeleeuwse muur is onderwerp van de lezing van Ben Peltenburg. De afgelopen dertig jaar hebben zich bijzondere gelegenheden voorgedaan waarbij archeologisch onderzoek van de muur mogelijk was. De resultaten geven ons een beter beeld van de verdediging van onze middeleeuwse stad.
Omstreeks 1300 was Schoonhoven speelbal in de opvolgingsstrijd in de graafschappen Holland en Zeeland. Vanwege haar belangrijke strategische positie aan de Lek en in de noord-zuid verbindingen over water en land, werd de stad versterkt met een 1,6 kilometer lange muur en een gracht. Er waren vijf poorten in de muur en tevens waren er vijftien verdedigingstorens opgenomen. Twee waterpoorten aan de noordzijde ontsloten de achterliggende ontginningen van de Lopiker- en Krimpenerwaard. Het bouwen van deze stenen muur was een kolossaal werk. De stenen werden in de omgeving gebakken in veldovens.
De uitvinding van het kanon betekende het einde van de verdedigingsfunctie van de muur. In de 16e en 17e eeuw werden wallen met nieuwe grachten aangelegd die wel bestand waren tegen kanonvuur. Van de oude muur werd de opstand gesloopt. De fundering verdween intact onder de latere straten. De middeleeuwse gracht bleef binnen de stad bestaan en fungeerde als haven, open riool en waterloop voor de omringende polders.
De fundering van de muur, torens en poorten ligt nog steeds onder onze straten en pleinen. Vandaar dat bij bijzondere bouw- en bestratingwerkzaamheden de gelegenheid tot archeologisch onderzoek zich voordoet. De sloop van ‘de loodwit’, de herinrichting van het Doelenplein en de restauratie van de kademuren langs Haven en Oude Haven vormden unieke gelegenheden voor archeologische ‘inkijkjes’ in de middeleeuwse geschiedenis van Schoonhoven. Peltenburg vertelt daarover.
Stadgenoot Ben Peltenburg is voorzitter van de Archeologische Werkgroep Schoonhoven, welke is aangesloten bij de Archeologische Werkgemeenschap Nederland. Peltenburg is van oorsprong bouwkundige en werkt bij het gelijknamige bedrijf van de familie Peltenburg.
Leden zowel als niet-leden van de Historische Vereniging Schoonhoven zijn maandag 26 november 2012 van harte welkom om 20.00 uur in Het Bastion, Bastion 5 te Schoonhoven. De zaal is open vanaf 19.30 uur. De toegang voor leden en ‘partner-leden’ is gratis. Niet-leden betalen voor de lezing 4 euro.