Schoonhoven, 13 november 2005
Betreft: ontwerp bestemmingsplan “Binnenstad”

Geachte raad,

Algemeen
De binnenstad met de vestingwerken en de vrije ruimte rondom vertegenwoordigen een grote cultuurhistorische waarde, zelfs van landelijke betekenis. Om die reden is Schoonhoven al sinds 1999 een Belvederestad (blijkens de ministeriële nota ‘Cultuurhistorie en ruimtelijke inrichting’, p. 26) en voorts uitgeroepen tot Bastidestad. Bovendien is een belangrijk gedeelte van de oude stad aangewezen als beschermd stadsgezicht.

Onze toenemende zorg is de mogelijke aantasting die kan optreden door onnodige sloop, de bouw van schaalvergrotende complexen, volumevergroting van de bestaande historische bebouwing, en het dicht bouwen van de bestaande open ruimten in de binnenstad en rondom de omwalling. Vanuit die zorg en vanuit het algemeen belang om een goed evenwicht te realiseren tussen cultuurhistorische waarden en ruimtelijke inrichting, hebben wij het ontwerp bestemmingsplan bestudeerd. Dat heeft geleid tot de navolgende zienswijze op de volgende onderdelen:

1 Witte vlekken
Er zijn drie belangrijke ontwikkelingsgebieden nl. de Oranjeplaats, Hooijkaas en Zwijnenburg e.o. buiten het plan gehouden.
Wij vinden dit een grote tekortkoming omdat juist het bestemmingsplan duidelijkheid zou moeten scheppen voor deze grote ontwikkelingsgebieden, zodat bewoners, projectontwikkelaars en andere belanghebbenden weten wat is toegestaan en waaraan zij toe zijn.
Genoemde gebieden moeten bestemd worden passend bij de volumes en het gevarieerde beeld van de historische stad en het groene karakter van de stadsrandzone. Zie hiervoor het streefbeeld van de voorschriften (pag.9)

2 Wijzigingsbevoegdheid van 10%
De wijzigingsbevoegdheid om de toegestane maten en percentages met 10% te kunnen vergroten is ter voorkoming van volumevergroting ongewenst en leidt bovendien tot veel misverstanden.De praktijk leert dat de opstellers van een bouwplan de 10% vergroting meteen al incalculeren bij het maken van de bouwplannen, er van uitgaande dat de vergroting toch zal worden toegestaan.

3 Vergroten bouwhoogten
Op verschillende plaatsen in het plan mogen de bestaande goothoogten en bouwhoogten sterk worden verhoogd. Als voorbeeld noemen we de beeldbepalende 19e eeuwse kleine
woningcomplexen aan de Nieuwe Singel, Lopikerweg en de Halve Maan. Deze staan aangegeven met een toelaatbare goothoogte van 6 meter en een maximum hoogte van 9 meter.De bestaande goothoogte is hooguit 3m.
Dit betekent dat de mogelijkheid wordt geboden een individueel pand uit de rij te verhogen, hetgeen een grote aantasting van deze kleine complexen zal inhouden.
Ons inziens moeten de bestaande hoogten van monumenten en beeldbepalende panden als maximum worden gesteld.

4 Wijzigingsbevoegdheid verandering bestemming
De wijzigingsbevoegdheid om op “de gemeentewerf en kwekerij” en het “agrarisch gebied met landschappelijk en culturele waarde” de bouw van woningen toe te staan, is zeer onwenselijk. Het betreft gebieden binnen de stadsrand. Het betreft hier een ingrijpende bestemmingsverandering die niet in een wijzigingsbevoegdheid kan worden ondergebracht.
Wij pleiten voor het vaststellen van een bestemming die overeenkomt met op pagina 9 genoemde streefbeeld (a5), betreffende “behoud en verbetering van het open en groene karakter van de stadsrandzone”.

5 Grens plangebied
Het is van belang de grens van het bestemmingsplan wat naar het westen op te schuiven, zodat ook daar een open groene stadsrandzone compleet rondom de stad wordt opgenomen en veilig wordt gesteld.

6 Pleinweg-Opweg
Voor het project Pleinweg-Opweg (gemengde doeleinden) is een massief groot bouwblok aangegeven met een bouwhoogte van 8 meter zonder goothoogte. Beter passend bij het historisch beeld van de stadsrand is het bouwvolume en goothoogten af te stemmen op de bestaande bebouwing aan de Opweg. Het volumineuze bouwblok is niet in overeenstemming met het streefbeeld van de voorschriften betr. de stadsrandzone.

7 Bouwmarkt
De bouwmarkt aan de Koestraat-Havenstraat (gemengde doeleinden) is als doorlopend groot bouwblok aangegeven vanaf de Koestraat tot de Havenstraat met hoogten van 9 en 10 meter.De in het verleden dichtgebouwde binnenruimte zal echter weer als open erf moeten worden bestemd, met duidelijk gescheiden bouwblokken aan de genoemde straten, qua volume passend aan het beeld ter plaatse.

8 Bestemming Erven
Alle gronden met de bestemming “erven” kunnen volgens het plan voor parkeren worden gebruikt. Dit betekent dat er dan geen beperking meer is parkeren op alle erven, mits vanaf de openbare weg bereikbaar, toe te staan.
Dit kan grote gevolgen hebben voor het groen van de binnentuinen en het stadsschoon in het algemeen.
Wij menen dat deze bestemming moet vervallen of zodanig aan te passen dat de schadelijke gevolgen niet kunnen optreden.

9 Bouwwerken bestemming ervan
Het toe te laten percentage van maximale bebouwing van de erven in relatie met het genoemde maximum van 30m2 is onduidelijk weergegeven.
Bovendien menen wij dat de bebouwingspercentages van 50% tot 80% veel te ruim zijn. Het verder dichtslibben van de stad zal het gevolg zijn.

10 Bestemming water
De middeleeuwse gracht ter hoogte van garage Van Schaik is volgens de bestaande breedte bestemd.
Wij zijn er voorstander van dat t.z.t. de gracht weer naar zijn oorspronkelijke breedte wordt teruggebracht en de groenstrook te versmallen. Het verzoek is de verbreding in het plan op te nemen.

11 Cultuur Historische Effectrapportage
Op pagina 26 wordt vermeld dat het de “voorkeur verdient” een CHER uit te voeren ter plaatse van de ontwikkelingslocaties. Wij menen dat deze rapportage als voorwaarde moet worden opgenomen.

12 Advisering cultuurhistorie
De Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft in het vooroverleg ex artikel 10 Bro (pag. 103) aanbevolen “in de voorschriften expliciet inwinnen van adviezen met betrekking tot de
cultuurhistorische waarden te formaliseren. In de begripsbepalingen zou een definitie opgenomen kunnen worden van een advies- of raadscommissie specifiek gericht op de beoordeling van de cultuurhistorische aspecten van de ruimtelijke ordening”.
Wij verzoeken de raad dit advies over te nemen.

Tot slot
Wij vertrouwen er op dat de raad bij de vaststelling van het bestemmingsplan rekening zal gaan houden met onze zienswijze die, zoals gezegd, tot doel heeft het behoud en versterking van de cultuurhistorische waarden van onze stad.
Schoonhoven “vitale stad” betekent ook vitaal zijn in de functie van beschermer van zijn historie, cultuurwaarden en schoonheid door de cultuurhistorische identiteit sterker richtinggevend te laten zijn bij de ruimtelijke inrichting van onze binnenstad.

Hoogachtend,