In het kader van de serie lezingen die de Historische Vereniging Schoonhoven maandelijks organiseert zal de archeoloog Jeroen ter Brugge, voorzitter van de AWN, maandag 23 februari a.s. een lezing houden met als onderwerp:
“Archeologie, Malta en Jacobakannen”.
De Gemeente Schoonhoven gaat in 2009 een nieuw ‘Archeologie beleid’ vaststellen, zo lezen we in de Nota Cultuurbeleid die onlangs raadbreed is vastgesteld. Het ‘verdrag van Malta’ uit 1995 en de ‘Wet op de archeologische monumentenzorg’ uit 2006, vormen daarbij het nieuwe referentiekader. De Historische Vereniging is uitgenodigd een actieve rol te spelen. De achtergronden zijn bekend: renovatie Doelenplein, ontwikkeling van de Hooijkaas-locatie met Korte Dijk, het project Buiten de Veerpoort en de ontwikkeling van het AZS terrein. Archeologisch gesproken interessante locaties. In geding zijn het voormalig kasteelterrein en stadsmuur van voor 1300, het Karmelietenklooster van 1340, de doorgaande dijk van Amerongen naar Schoonhoven al vermeld in 1232 en de oudste bastions aan de oostkant van Schoonhoven uit de 16e eeuw.
Amateur-archeologie speelt daarbij in Nederland een uiterst belangrijke rol. Zonder deze 2500 enthousiaste actieve mensen gaat het eenvoudigweg niet. Het actieve veldwerk vindt onder auspicien van de AWN plaats vanuit lokale Archeologische Werkgroepen. Zo ook in Schoonhoven. Reden om Jeroen ter Brugge, de voorzitter van de landelijke vereniging van amateurarcheologen, de AWN, uit te nodigen de visie van de AWN op archeologie ‘na Malta’ te komen geven.
foto rechts: “Schoonhovense Jacobakannen uit de collectie van Hennie Verhoef.”
‘Jacobakannen’ zijn het tweede onderwerp van de avond. Bij historisch geïnteresseerden is de term ‘Jacobakan’ vaak een bekend verschijnsel. Van oudsher gaat het verhaal dat een verveelde en gevangen gezette Jacoba, gravin van Holland, haar eigengemaakte drinkkannen uit het raam van haar kasteel wierp. Tijdens graafwerkzaamheden werden reeds in de 17e eeuw aardewerken kannen in de slotgracht gevonden en ze werden al snel naar de voormalige adellijke bewoonster ‘Jacobakannen’ genoemd. Bij graaf- en bouwwerkzaamheden voor het senioren complex ‘De Zevender’ werden ook in Schoonhoven grote hoeveelheden ‘Jacobakannen’ gevonden.
Het tweede deel van de lezing van Jeroen ter Brugge behandelt de herkomst van de naam ‘Jacobakan’ en de brede verspreiding die de term tot de dag van vandaag heeft gekregen. ‘
Over de spreker.
Jeroen ter Brugge (1967) studeerde in Leiden en Amsterdam Prehistorische en Middeleeuwse Archeologie. Hij was gemeentelijk archeoloog van Vlaardingen, provinciaal archeoloog van Utrecht en directeur van het Visserijmuseum te Vlaardingen. Hij is sinds 2007 Hoofd Collecties bij het Maritiem Museum te Rotterdam Hiernaast is hij voorzitter van de Archeologische Werkgemeenschap Nederland (AWN).
Over de AWN.
De AWN is de enige landelijke vereniging van amateurarcheologen in Nederland. Met circa 2500 leden en met een structurele subsidie van het Ministerie van OC&W (Cultuurnotagelden) geeft de vereniging uitvoering aan haar kerndoelen: kennisverbreding en –verspreiding van het archeologisch erfgoed van Nederland. Hiertoe geeft de AWN het tijdschrift Westerheem uit, waarin o.a. de resultaten van archeologisch veldwerk en materiaalstudies worden gepresenteerd. Actief veldwerk, binnen de marges van de Monumentenwet, vindt plaats vanuit de regionaal ingerichte afdelingen, die vaak weer locaal georiënteerde werkgroepen hebben. AWN-leden hebben sinds de oprichting in 1952 voor vele duizenden vondstmeldingen bij de Rijksdienst gezorgd, in veel gevallen resulterend in opgravingen door wetenschappelijke instituten.
Plaats en toegang.
Leden zowel als niet-leden van de Historische Vereniging Schoonhoven zijn maandag 23 februari 2009 van harte welkom om 20.00 uur in Het Bastion, Bastion 5 te Schoonhoven. De zaal is open vanaf 19.30 uur. De toegang voor niet-leden bedraagt 2 euro.
Zie ook www.historischeverenigingschoonhoven.nl
